Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności, działający w ramach Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie, stanowi ważną jednostkę prowadzącą bierne oraz czynne badania w obszarze nauk rolniczych, weterynaryjnych i biologicznych.
Oferowane przez instytut wyniki badań mają kluczowe znaczenie i znajdują zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym i przetwórczym, ale również w hodowli zwierząt oraz w medycynie weterynaryjnej i ludzkiej.
W obrębie struktury organizacyjnej Instytutu wyróżnia się dwa główne oddziały:
- Biologia Rozrodu,
- Nauki o Żywności.
Każdy z tych oddziałów prowadzi badania o odmiennym zakresie, co przyczynia się do kompleksowego podejścia do aktualnych wyzwań w dziedzinie nauk przyrodniczych.
Historia i rozwój
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Polskiej Akademii Nauk rozpoczął swoją działalność 1 kwietnia 1988 roku, wówczas działając pod nazwą Centrum Agrotechnologii i Weterynarii PAN. W okresie tym instytut nie dysponował własnym zapleczem lokalowym, a liczba pracowników naukowych wynosiła zaledwie kilka osób. Na koniec pierwszego roku funkcjonowania, instytut mógł pochwalić się zatrudnieniem 32 pracowników naukowych, w tym 3 profesorów, 5 docentów, 9 adiunktów oraz 15 asystentów. Po upływie ponad 20 lat od momentu powstania, liczby te podwoiły się, co świadczy o dynamicznym rozwoju instytucji.
W roku 1994 Instytut uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk rolniczych w dziedzinach technologii żywności i żywienia oraz zootechniki. W 1998 roku do użytku oddano budynek laboratoryjny Oddziału Nauki o Żywności, zlokalizowany przy ul. Tuwima 10. Dwa lata później, w 1999 roku, instytut uzyskał kolejne uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego w tych samych dziedzinach.
W 2007 roku z kolei oddano do użytku nowy budynek laboratoryjny Oddziału Endokrynologii i Patofizjologii Rozrodu, który obecnie funkcjonuje jako Oddział Biologii Rozrodu. W 2010 roku utworzono dwa nowe zakłady o zasięgu pozamiejscowym, skoncentrowane na profilaktyce zdrowia, a mieszczące się w Białymstoku: Zakład Biologii i Patologii Rozrodu Człowieka oraz Zakład Profilaktyki Chorób Metabolicznych.
Od 1 stycznia 2016 roku do Instytutu przypisana jest Stacja Badawcza w Popielnie. Działania tej stacji koncentrują się na ochronie różnorodności biologicznej poprzez hodowlę zwierząt ras zachowawczych, takich jak koniki polskie, bydło rasy polska czerwona oraz nizinna czarno-biała. Ponadto, stacja angażuje się w edukację oraz propagowanie aktywnego stylu życia wśród odwiedzających.
Wydawnictwo
Instytut posiada na swoim koncie czasopismo o zasięgu międzynarodowym – Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, które rozpoczęło swoją działalność w 1991 roku. Jest to publikacja, która znacząco wpływa na rozwój wiedzy z zakresu żywności i nauk o żywieniu.
Dodatkowo, Instytut współpracuje z Towarzystwem Biologii Rozrodu jako współwydawca kwartalnika Reproductive Biology, powołanego do życia przez Towarzystwo w roku 2001. Dzięki temu, Instytut przyczynia się do promowania badań i ochrony biologii rozrodu na poziomie międzynarodowym.
Uprawiane specjalności naukowe
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk prowadzi szeroką gamę specjalności naukowych, które koncentrują się na kluczowych zagadnieniach związanych z hodowlą zwierząt oraz badaniami nad żywnością.
W zakres tych specjalności wchodzi m.in. endokrynologia i patofizjologia rozrodu zwierząt, która bada hormonalne aspekty reprodukcji, co pozwala na lepsze zrozumienie procesów rozrodczych u różnych gatunków. Oprócz tego, istotne dla funkcjonowania instytutu są dziedziny takie jak chemia i biochemia, które dostarczają cennych informacji na temat związków chemicznych i procesów biochemicznych zachodzących w organizmach zwierząt oraz materii organicznej.
Dodatkowo, mikrobiologia oraz technologia żywności stanowią fundament dla prac badawczych, które mają na celu poprawę jakości żywności oraz zrozumienie roli mikroorganizmów w procesach fermentacyjnych i przechowywaniu produktów spożywczych.
Dyrekcja
Na czołowej pozycji w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk znajduje się jego dyrektor, prof. dr hab. Mariusz Piskuła, który pełni swoje obowiązki od 1 kwietnia 2012 roku.
W strukturze zarządzającej instytutu są także zastępcy dyrektora ds. naukowych, których rolę pełnią:
- dr hab. Daniel Żarski, specjalizujący się w Oddziale Biologii Rozrodu,
- prof. dr hab. Henryk Zieliński z Oddziału Nauk o Żywności.
Warto również wspomnieć o poprzednich dyrektorach, którzy przyczynili się do rozwoju instytutu:
- prof. dr hab. Tadeusz Krzymowski, który pełnił swoją funkcję w latach 1988–1997,
- prof. dr hab. Halina Kozłowska, kierująca instytutem od 1997 do 2000 roku,
- prof. dr hab. Adam Zięcik, który zajmował to stanowisko od 2000 do 2012 roku.
Lokalizacja
Główna siedziba instytutu oraz Oddziału Nauk o Żywności usytuowana jest w pięknym Olsztynie, mieszcząc się przy ulicy Tuwima 10. Warto również zauważyć, że siedziba Oddziału Biologii Rozrodu znajduje się pod adresem Bydgoska 7.
Przypisy
- Dyrekcja Instytutu. Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. [dostęp 28.03.2023 r.]
- Stacja Badawcza w Popielnie [online] [dostęp 30.06.2021 r.]
- Informacje o Instytucie [online], Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.
- Struktura Instytutu. Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. [dostęp 09.08.2012 r.]
- a b c Historia Instytutu [online], Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.
Pozostałe obiekty w kategorii "Instytuty":
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie | Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława SakowiczaOceń: Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk