Jan Maria Jackowski, urodzony 23 stycznia 1958 roku w Olsztynie, to postać o niezwykle bogatym dorobku zawodowym i społecznym. Pełnił wiele ról, w tym polityka, pisarza, dziennikarza oraz historyka, a także jest doktorem nauk humanistycznych.
W swojej karierze politycznej zasiadał w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej III kadencji, a także pełnił funkcję przewodniczącego Rady m.st. Warszawy w latach 2004–2005. W latach 2005–2007 był członkiem Trybunału Stanu, instytucji zajmującej się rozliczaniem parlamentarzystów z naruszeń prawa.
Od roku 2011 do 2023 Jackowski był senatorem, aktywnie uczestnicząc w pracach nad zmianami legislacyjnymi w ramach VIII, IX i X kadencji. Jego działalność w tych wielu obszarach sprawiła, że stał się ważną postacią w polskiej rzeczywistości politycznej.
Życiorys
Wykształcenie i działalność zawodowa
Jan Maria Jackowski jest osobą o bogatym dziedzictwie rodzinnym. Urodził się jako syn Jerzego Jackowskiego (1912–1976), który był oficerem Wojska Polskiego oraz Armii Krajowej, a także leśnikiem i aktywistą działającym na rzecz ochrony środowiska. Jego matka, Jadwiga Jackowska z domu Kornaga (1915–2006), była publicystką i działaczką społeczną. W 1976 roku zakończył edukację w V Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Asnyka w Szczecinie, gdzie osiągnął sukces jako finalista II Olimpiady Historycznej.
W 1982 roku Jackowski uzyskał tytuł magistra na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, broniąc pracy magisterskiej zatytułowanej „Początki polskiej fotografii politycznej”, którą pisał pod okiem Ireneusza Ihnatowicza. Dodatkowo zdobył również kwalifikacje w Podyplomowym Studium Fotografii Naukowej i Technicznej na Wydziale Biologii tej samej uczelni. W 2007 roku ukończył studia podyplomowe dotyczące zarządzania nieruchomościami w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, a 10 lat później, w 2017 roku, uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie historia na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
W okresie studiów zaangażował się w działalność opozycyjną, co zaowocowało inwigilacją oraz rozpracowaniem przez służby bezpieczeństwa. W 2002 roku prezydent IPN przyznał mu status osoby pokrzywdzonej. Jackowski przez długie lata z powodzeniem zajmował się fotografią, a jego prace były wystawiane m.in. w galerii Repassage 2. W pierwszej połowie lat 80. pracował jako nauczyciel w szkole średniej, a następnie kontynuował karierę w wydawnictwach oraz publicystyce.
W 1981 roku rozpoczął pracę jako fotoreporter w „Tygodniku Solidarność”, a z początkiem 1982 roku dołączył do redakcji „Tygodnika Powszechnego”. Od 1984 do 1990 roku był redaktorem kwartalnika „Fotografia”. W 1990 roku Jackowski związał się z Telewizją Polską jako etatowy dziennikarz, a w latach 1990–1997 współtworzył kilka programów dla TVP1, takich jak: Drogi do wolności (1992–1993), Interpelacje (1989–1991), Pro Familia (1994), Gabinet Cieni (1990) oraz Rodzina Rodzinie (1991–1997). Dodatkowo wyprodukował film dokumentalny pt. Nadzieja jutra (1994). Od 1993 do 1995 roku zasiadał w Radzie ds. Mediów i Informacji przy prezydencie Lechu Wałęsie. Jackowski jest również autorem tekstów w takich pismach jak „Nasze Dziennik”, „Niedziela” oraz „Moja Rodzina”, a także współpracował z Radiem Maryja jako publicysta. Otrzymał kilka nagród, w tym Nagrodę im. Sługi Bożego Jerzego Ciesielskiego oraz Nagrodę im. Włodzimierza Pietrzaka. Jako autor napisał kilkanaście książek oraz ponad 1600 artykułów prasowych.
Jego najbardziej znana publikacja to książka zatytułowana Bitwa o Polskę z 1993 roku, o której papież Jan Paweł II powiedział: „Wszyscy wiedzą, że Polska przeżywa teraz to, co jeden z autorów współczesnych, nawet dzisiejszych, nazwał „Bitwa o Polskę”. Toczy się taka bitwa o Polskę. Można powiedzieć: bitwa o polską duszę, bitwa o charakter naszego społeczeństwa, naszego narodu, naszego kraju, o kierunek naszej przyszłości – właśnie: z tym Krzyżem, czy bez tego Krzyża!”.
W latach 2001–2016 przez trzy kadencje działał w Radzie Powierniczej Zamku Królewskiego w Warszawie.
Działalność polityczna
Jackowski był jednym z założycieli stowarzyszenia związanego z Radiem Maryja o nazwie Rodzina Polska. W 1997 roku został wybrany posłem na Sejm III kadencji z listy Akcji Wyborczej Solidarność w okręgu podwarszawskim, uzyskując 37 239 głosów. Pełnił rolę przewodniczącego Komisji Kultury i Środków Przekazu. W 2001 roku uczestniczył w Przymierzu Prawicy, a później ubiegał się o reelekcję jako bezpartyjny kandydat z ramienia Akcji Wyborczej Solidarności Prawicy, nie osiągając sukcesu (otrzymał 4240 głosów).
Po tych wyborach dołączył do ZChN, a następnie w 2002 roku przeszedł do Ligi Polskich Rodzin. Z jej listy kandydował bez powodzenia na prezydenta Warszawy (otrzymując 2,16% głosów) oraz uzyskał mandat radnego. W latach 2002–2004 był wiceprzewodniczącym Rady m.st. Warszawy, a następnie przewodniczącym do 2005 roku. Zasiadał także w Trybunale Stanu od 2005 do 2007 roku, a w wyborach w 2005 roku nie udało mu się uzyskać mandatu do Sejmu. Po wykluczeniu z LPR w 2006 roku przystąpił do poparcia kandydatury Marka Jurka w wyborach prezydenckich w 2010 roku, wchodząc w skład jego społecznego komitetu poparcia.
W 2011 roku został wybrany do Senatu jako bezpartyjny kandydat z ramienia Prawa i Sprawiedliwości, otrzymując 33 421 głosów. W 2015 roku, z sukcesem ubiegł się o reelekcję, zdobywając 56 216 głosów. W Senacie IX kadencji pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Kultury i Środków Przekazu. W 2019 roku po raz kolejny uzyskał mandat senatora, zdobywając 83 808 głosów, a w X kadencji ponownie objął stanowisko wiceprzewodniczącego tej komisji. Jako senator Prawa i Sprawiedliwości sprzeciwiał się niektórym ustawom, m.in. wniosek o odrzucenie zmian Sejmu dotyczących ustawy o radiofonii i telewizji (tzw. lex TVN), uczestniczył również w pracach senackiej Komisji Nadzwyczajnej, która badała przypadki nielegalnej inwigilacji oraz ich wpływ na proces wyborczy. Dnia 22 lutego 2022 roku został wykluczony z klubu PiS. W wyborach w 2023 roku ubiegał się jako niezależny kandydat do Senatu, jednak nie uzyskał mandatu, zdobywając 71 404 głosy i zajmując drugie miejsce w okręgu.
Odznaczenia
Jan Maria Jackowski został uhonorowany odznaką honorową „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych” w roku 2022.
Publikacje
Jan Maria Jackowski jest autorem wielu istotnych publikacji, które obejmują różnorodne tematy. Oto lista jego dzieł, przedstawiająca bogaty dorobek literacki:
- Kulisy manipulacji (1990), współautor ze Szczepanem Żarynem,
- Bitwa o Polskę (1993),
- Bitwa o Prawdę (1997),
- Usłyszeć głos ludzi (2001),
- Drogi i bezdroża III RP (2004),
- Polska w globalnej sieci (2005),
- Czas rodzin (2007),
- Na tropach IV RP (2008),
- Znad Dniepru nad Odrę (2008), współautor z Jadwigą Jackowską,
- Bitwa o Polskę w Europie (2010),
- Bitwa o III RP (2014),
- Tęcza zamiast krzyża. Polska w czasach Tuska (2015),
- Ksiądz Jan Gnatowski (1855–1925) na tle epoki. Biografia historyczna (2018),
- Polska w ostatniej dekadzie (2020),
- Doświadczyć wspólnoty. Pożegnanie prymasa Wyszyńskiego w obiektywie Jana Marii Jackowskiego (2021).
Przypisy
- Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 27.10.2023 r.]
- Jerzy Jackowski. pomeranica.pl. [dostęp 05.11.2023 r.]
- Senator PiS poparł komisję ds. Pegasusa. Krytykuje władze za „heheszki i dowcipy” na ten temat. tokfm.pl, 13.01.2022 r. [dostęp 03.04.2022 r.]
- Szczegóły głosowania: Ustawa o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji: Wniosek o odrzucenie ustawy. senat.gov.pl, 09.09.2021 r. [dostęp 07.01.2022 r.]
- a b Biogram na stronie Senatu (X kadencja). [dostęp 03.04.2022 r.]
- Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych”. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 17.04.2022 r.]
- Wystawy fotograficzne. janmariajackowski.pl. [dostęp 30.09.2021 r.]
- Klub Prawa i Sprawiedliwości zdecydował w sprawie senatora Jackowskiego. onet.pl, 22.02.2022 r. [dostęp 22.02.2022 r.]
- W Warszawie został zaprezentowany Społeczny Komitet Poparcia Marka Jurka. marekjurek.pl, 16.06.2010 r. [dostęp 14.03.2019 r.]
- W szeregach Piątki. Mirosława Piaskowska-Majzel (red.). Szczecin: Zapol Sobczyk Sp.j., 2019.
- Tomasz Wituch, Bogdan Stolarczyk: Studenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 1945–2000. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2010.
- Ogólnopolski wykaz osób, którym nadano stopień doktora lub doktora habilitowanego. polon.nauka.gov.pl. [dostęp 27.12.2017 r.]
- Jan Maria Jackowski został przewodniczącym Rady Warszawy. wp.pl, 24.03.2004 r. [dostęp 05.08.2015 r.]
- Republika okrągłostołowa wciąż się broni – wywiad Jana Marii Jackowskiego. janmariajackowski.pl, 15.01.2016 r. [dostęp 02.02.2016 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 15.10.2019 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 26.10.2015 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 05.08.2015 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2002. [dostęp 05.08.2015 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 05.08.2015 r.]
- Wystawy fotograficzne. janmariajackowski.pl. [dostęp 30.09.2021 r.]
- Telewizja Polska. janmariajackowski.pl. [dostęp 30.08.2017 r.]
- a b c Biogram na stronie Senatu (VIII kadencja). [dostęp 26.01.2017 r.]
- Jan Maria Dominik Jackowski. sejm-wielki.pl. [dostęp 26.01.2017 r.]
- Rada Powiernicza. zamek-krolewski.pl. [dostęp 26.01.2017 r.]
- „L’Osservatore Romano”. nr 5–6, s. 25, 1993.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Beata Bublewicz | Tomasz Głażewski | Jerzy Bartnicki | Roman Bielański | Marcin Kuchciński | Jarosław Starzyk | Bogusław Owoc | Józef Lubieniecki | Piotr Rychlik (ur. 1984) | Tadeusz Plawgo | Tomasz Lenkiewicz | Krzysztof Hołowczyc | Robert Szewczyk | Jerzy Szmit | Hans-Jürgen Wischnewski | Jan Zaborowski | Maciej Prostko | Mieczysław Aszkiełowicz | Zbigniew Zysk | Henryka KrzywonosOceń: Jan Maria Jackowski