Ulica Grunwaldzka w Olsztynie

---

Historia ulicy

Uliczka Grunwaldzka w Olsztynie ma bogatą historię sięgającą początku osadnictwa w regionie. Pierwotnie pełniła rolę drogi prowadzącej od Bramy Dolnej do wsi Likusy oraz Gutkowo, a dalej w kierunku Morąga i Miłakowa. Wraz z drogami dzisiejszych ulic Jagiełły i Bałtycką tworzyła trakt miłakowski, który jest jednym z najstarszych traków Olsztyna.

Ważnym momentem w historii tej ulicy był rok 1806, kiedy to zawaliła się Brama Dolna, otwierająca wjazd do Olsztyna od południa. Po jej rozbiórce na jej miejscu zbudowano most św. Jana Napomucena.

W dziewiętnastym wieku, po rozbudowie Dolnego Przedmieścia (obejmującego okolice ulic Grunwaldzkiej, Mochnackiego i starej Warszawskiej), ulica Grunwaldzka nazwana została Liebstädter-Straße, czyli ul. Miłakowską. Ten odcinek obejmował większą część dzisiejszej Grunwaldzkiej, od mostu św. Jana po Kaplicę Jerozolimską oraz ulicę Jagiełły, prowadzącą od Kaplicy Jerozolimskiej aż do dworca zachodniego.

Dolna część Grunwaldzkiej od Kaplicy Jerozolimskiej do wiaduktu była początkowo znana jako Feld-Straße (ulica Polna), a w 1933 roku zmieniono jej nazwę na Mohrungen-Straße (ulica Morąska). Trakt miłakowski odegrał znaczącą rolę w trakcie kampanii iławskiej Napoleona Bonaparte w lutym 1807 roku, kiedy główne siły jego wojsk przeszły tą drogą, co upamiętnia pamiątkowy kamień. W trakcie koncentracji wojsk przed bitwą pod Olsztynem trakt miłakowski zajmował VII Korpus Wielkiej Armii, który dowodził marszałek Pierre Augereau.

Na rogu ulicy Grunwaldzkiej i Jagiełły znajduje się zabytkowa Kaplica Jerozolimska z XVI wieku. Obok niej wznosi się krzyż z 1886 roku, zbudowany na pamiątkę epidemii cholery, który pierwotnie znajdował się w alei Warszawskiej. Warto wspomnieć, że przy ulicy Grunwaldzkiej 5a znajdowała się niegdyś synagoga, którą ukończono 4 września 1877 roku. Obecnie na tym miejscu stoi hala sportowa. Wokół dawnej synagogi znajdowały się domy społeczności żydowskiej, które były w posiadaniu Żydów od 1904 do 1926 roku. Przy skrzyżowaniu ulic Grunwaldzkiej oraz Zyndrama z Maszkowic znajdował się cmentarz żydowski, a jego pozostałością są starodrzewa obecne w tej okolicy.

Na przełomie 1940 i 1941 roku w rejencji olsztyńskiej wykonano spis wszystkich Żydów, a następnie przystąpiono do ich masowej eksterminacji. Olsztyńskich Żydów, jak również tych z okolic, zebrano w żydowskim domu starców przy ulicy Grunwaldzkiej, gdzie przetrzymywano ich aż do jesieni 1941 roku. W następstwie tego byli wywożeni i uśmiercani w miejscach, których lokalizacja nie jest znana do dzisiaj.

Ulica Grunwaldzka jest jedną z ulic, które najbardziej ucierpiały po zajęciu Olsztyna przez Armię Czerwoną zimą 1945 roku. Wiele kamienic zostało wtedy zniszczonych. Większość z nich odbudowano po wojnie, a jedną z lepiej zachowanych kamienic jest budynek na rogu ulic Grunwaldzkiej 31 i Zyndrama z Maszkowic, często nazywany przez mieszkańców Domem ze Świętym. Obok tego obiektu pod numerem 33 mieści się niski budynek, w którym obecnie działa restauracja. Po wojnie, w okolicy ulicy Grunwaldzkiej (dawniej Morąskiej) zorganizowano Targowisko Miejskie, które działa do dnia dzisiejszego.

30 kwietnia 1946 roku uruchomiono pierwszą powojenną linię tramwajową numer 1. Ta linia łączyła Jezioro Długie z Dworcem Głównym, biegnąc ulicą Grunwaldzką. Linia ta została jednak zlikwidowana 20 listopada 1965 roku.

W 2005 roku oddano do użytkualeję Schumana, powstało również nowoczesne rondo, które później nazwano Placem Ofiar Katastrofy Smoleńskiej. W ramach tej inwestycji otwarto nowy wiadukt kolejowy przy ul. Grunwaldzkiej, a stary przestał być użytkowany. Dzięki tym zmianom ulica Grunwaldzka została przedłużona i teraz łączy się z rondem Ofiar Katastrofy Smoleńskiej.

W planach miasta przewidziano również projekt przebudowy ulicy Grunwaldzkiej, który ma obejmować budowę nowej, równoległej drogi, wstępnie nazywanej Nowogrunwaldzką.

Obiekty

Na ulicy Grunwaldzkiej w Olsztynie można znaleźć wiele interesujących obiektów, które warto odwiedzić. Wśród nich wyróżniają się następujące miejsca:

• Cmentarz Żydowski,
• Kaplica Jerozolimska,
• Brama Dolna – obecnie brak pozostałości po bramie,
• Kamień Napoleona – upamiętnienie bitwy z 3 lutego 1807 roku,
• Punkt informacyjny PAPT – pomoc w uzyskaniu informacji miejskiej,
• Targowisko Miejskie.

Każdy z tych obiektów ma swoje unikalne znaczenie i historię, co czyni ulicę Grunwaldzką prawdziwym centrum kulturalnym Olsztyna.

Dane drogi

Ulica Grunwaldzka to wyjątkowy odcinek drogi w Olsztynie, który charakteryzuje się posiadaniem jednego pasa ruchu w każdą stronę. Jest to istotny element infrastruktury komunikacyjnej miasta, który umożliwia płynny ruch pojazdów w obydwu kierunkach.

Komunikacja

Ulica Grunwaldzka w Olsztynie jest ważnym punktem komunikacyjnym w mieście. Przebiegają tędy trasy pięciu linii autobusowych, które zapewniają wygodny transport dla mieszkańców i turystów.

W szczególności linie te to: 101, 107, 111, 127 oraz N02.

---

Oceń: Ulica Grunwaldzka w Olsztynie

---