Izabela Ludwika Trojanowska, znana z domu Schütz, urodziła się 22 kwietnia 1955 roku w Olsztynie. Jest to niezwykła postać na polskiej scenie muzycznej – piosenkarka rockowa, aktorka filmowa i teatralna, autorka tekstów, projektantka mody oraz osobowość medialna.
Jej profesjonalna kariera muzyczna zaczęła się w latach 70. W 1971 roku zdobyła prestiżową nagrodę im. Maksymiliana Kolbego, którą wręczył jej Karol Wojtyła na Festiwalu Pieśni Sakralnej Sacrosong odbywającym się w Chorzowie. Oprócz tego, jej talent został doceniony na VII Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze oraz na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie zdobyła nagrodę za debiut.
W latach 1974–1978 kształciła się w Studium Wokalno-Aktorskim Teatru Muzycznego im. Danuty Baduszkowej w Gdyni, gdzie po raz pierwszy wystąpiła jako aktorka teatralna. Jej debiut w telewizji nastąpił w 1979 roku, kiedy odegrała rolę Teresy Sikorzanki w serialu „Strachy”. Rok później rozpoczęła współpracę z zespołem Budka Suflera, co zapoczątkowało jej szerszą obecność na polskiej scenie muzycznej.
W 1981 roku wydana została jej debiutancka płyta albumowa zatytułowana „Iza”, na której znalazły się takie hity jak „Tyle samo prawd ile kłamstw” oraz „Wszystko czego dziś chcę”. Następny rok przyniósł wyzwanie, gdyż w duecie z Tadeuszem Nalepą nagrała album pt. „Pożegnalny cyrk”. Niestety, z powodu kontrowersji politycznych album został poddany cenzurze, a sama Trojanowska zaczęła doświadczać szykan ze strony władz, co zmusiło ją do emigracji. Przez jakiś czas mieszkała w Wielkiej Brytanii i Niemczech.
Po powrocie do kraju w latach 90. artystka nagrała anglojęzyczny album zatytułowany „Izabela Trojanowska” w 1991 roku oraz dwie polskojęzyczne płyty: „Pożegnalny cyrk” (1993) oraz „Chcę inaczej” (1996). Od 1997 roku wciela się w rolę Moniki Ross-Nawrot, będąc jedną z głównych postaci popularnego serialu „Klan”. W nowym tysiącleciu wróciła na scenę z albumami „Życia zawsze mało” (2011) oraz „Na skos” (2016).
Muzyka Izabeli Trojanowskiej cieszy się dużym uznaniem, a jej utwory były wielokrotnie reinterpretowane przez innych wykonawców, takich jak Joanna Lazer, Joanna Osyda, Lemon, Monika Brodka, Kaja Paschalska, Candy Girl, Stefano Terrazzino, Jeremi Sikorski, Eliza Rycembel, Karolina Czarnecka oraz Irena Melcer.
Życiorys
Rodzina i edukacja
Izabela Trojanowska, znana artystka, przyszła na świat w Olsztynie. Jest córką Zofii Barcz i Maksymiliana Schützów, którzy wzięli ślub w 1952 roku. Posiada dwóch braci: starszego Maksymiliana, urodzonego w 1953 roku, oraz młodszego Romana, który przyszedł na świat cztery lata później. W jej rodzinie był również obecny Henryk Strzelecki, wujek Izabeli. W rodzinie panowały muzyczne tradycje; matka śpiewała i grała na gitarze, a ojciec był skrzypkiem. Izabela dorastała w atmosferze katolickiej, co wpłynęło na jej pragnienia wychowania.W dzieciństwie marzyła o wstąpieniu do zakonu, a muzyka od zawsze była dla niej bardzo ważna.
W młodości śpiewała utwory znanych artystek, takich jak Sława Przybylska oraz Anna German. Uczestniczyła w zajęciach rytmiki i tańca, które organizował Klub Oficerski w Olsztynie. Również śpiewała na akademiach w szkole i recytowała wiersze. Już w wieku dziesięciu lat dołączyła do chóru katedralnego. W latach szkolnych występowała z utworami „Powrócisz tu” Ireny Santor oraz „Gdybyś kochał, hej” grupy Breakout w festiwalu piosenki żołnierskiej.
Wśród zespołów, w których występowała, znajdowały się „Tęcza” oraz „Binamol”.
Początki kariery
W 1971 roku Izabela zdobyła nagrodę im. Maksymiliana Kolbego na Festiwalu Pieśni Sakralnej Sacrosong w Chorzowie za wykonanie utworów „Jeszcze uboga, a już łaską tknięta” oraz „Za polami krzyż u wsi”, a nagrody wręczył jej osobiście kardynał Karol Wojtyła. W czerwcu tego samego roku skoncentrowała się na utworach „Niebieski len” Raimondsa Paulsa oraz „Śnił mi się sen” Arno Babadżaniana, co zaowocowało zdobyciem nagrody Związku Kompozytorów Radzieckich na VII Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. Co więcej, dzięki swojemu sukcesowi w festiwalu bez eliminacji zakwalifikowała się do konkursu „Debiutów” na 9. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie zaśpiewała „O czym marzą zakochani”, zdobywając nagrodę za debiut.
Pośród wyzwań, jakie napotkała, należy wspomnieć o propozycji Andrzeja Rosiewicza na nagranie utworów „Który mnie wybierze” oraz „Nie mam woli do zamęścia”. Zespołem Hagaw zadebiutowała na Telewizyjnej Giełdzie Piosenki. Niestety, jej przygoda z programem zakończyła się wyrzuceniem z liceum i przeprowadzką do Warszawy, gdzie kontynuowała naukę w liceum im. Narcyzy Żmichowskiej. W tym czasie występowała w zespole Sił Powietrznych Granica.
Po negatywnych opiniach prasy dotyczących jej występu na festiwalu w Opolu, w tym ostrej recenzji Lucjana Kydryńskiego, Izabela zdecydowała się na przerwę w karierze estradowej. Na planie festiwalu dostrzegł ją Andrzej Wajda, który zaproponował jej udział w castingu do ekranizacji „Wesela”. Choć brała udział w zdjęciach próbnych, rola Panny Młodej ostatecznie przypadła Ewie Ziętek. Izabela wygrała także casting do filmu „Szerokiej drogi, kochanie”, jednak, nie chcąc wystąpić w scenie nago, wycofała się z projektu. Po zapoznaniu się z Danielem Olbrychskim na planie próbnych zdjęć do „Wesela”, postanowiła spróbować swoich sił w przesłuchaniach do Studium Wokalno-Aktorskiego Teatru Muzycznego im. Danuty Baduszkowej, gdzie kształciła się w latach 1974-1978. W tym czasie wystąpiła w takich sztukach jak Machiavelli, Fontanna z Neptunem oraz Poemat pedagogiczny, a także w swoich dyplomowych spektałach.
Rozkwit kariery
Na ekranie po raz pierwszy zobaczymy ją jako Teresę Sikorzankę w serialu „Strachy” z 1979 roku. W trakcie realizacji tego projektu zaakceptowała propozycję przystąpienia do zespołu Teatru Syrena, w którym grała w roli głównej. Nie zapomniała jednak o szkole i zapisała się do klasy śpiewu operowego na Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz studiowała na Politechnice Warszawskiej.
Wystąpiła również w roli Kasi Kunickiej w serialu „Kariera Nikodema Dyzmy” (1980). Wznowiła karierę muzyczną, biorąc udział w popularnych audycjach telewizyjnych, takich jak „Komu jak komu”, „Liczy się tylko czas” Ryszarda Poznakowskiego, „Zimowa dziewczyna” oraz „Pokochaj mnie”. Jej kariera odżyła po nawiązaniu współpracy z Romualdem Lipką, z którym stworzyli rockową aranżację piosenki „Liczy się tylko czas”, co otworzyło przed nią nowe możliwości.
Trojannowska rozpoczęła stałą współpracę z Lipką, nagrywając utwory według tekstów Andrzeja Mogielnickiego i występując z zespołem Budka Suflera. Ich pierwszy wspólny hit, „Tyle samo prawd ile kłamstw”, zajmował czołowe miejsca na listach przebojów.
Uznanie przyszło wraz z nagrodą publiczności w programie „Fonogama”, a także drugim miejscem na Festiwalu w Opolu, gdzie zaprezentowała utwór „Wszystko czego dziś chcę” i zdobyła tytuł Miss Obiektywu. Singiel, sprzedany w nakładzie ponad 120 tysięcy egzemplarzy, zyskał status złotej płyty i stał się najlepiej sprzedającym się singlem w 1980 roku. Jej fanklub zainaugurowano w klubie „Rudy Kot”, a legitymację członkowską z numerem „1” posiadał Lech Wałęsa. Ponadto reprezentowała wytwórnię Tonpress na 4. Międzynarodowym Festiwalu Interwizji w Sopocie, gdzie zdobyła drugie miejsce z piosenką „Tyle samo prawd ile kłamstw”.
Izabela nagrała anglojęzyczną wersję swojego przeboju, co stało się głośnym wydarzeniem. W 1979 roku wokalistka nagrała recital z Budką Suflera, a także wystąpiła w czeskiej wersji programu Televariete, przed szerszą publicznością. W latach 1980-1982 zdobywała uznanie, trzykrotnie wygrywając plebiscyt „Kuriera Polskiego”. W lutym 1981 wydała pierwszy album studyjny, „Iza”, który jednak z powodów technicznych trafił na rynek w zaledwie 40 tysiącach egzemplarzy, mimo iż pierwotne zamówienie przekraczało 1 milion. Promocję towarzyszyły single sprzedające się w ilości ponad 300 tysięcy sztuk.
Jej drugi minialbum pojawił się w kwietniu 1981, zawierający utwory takie jak „Jestem twoim grzechem”, „Sobie na złość”, „Nic za nic” oraz „Pytanie o siebie”.
Po zakończeniu współpracy z Budką Suflera, w lutym 1981 zaczęła grać z wrocławskim zespołem Stalowy Bagaż, dając koncerty, w tym występy na festiwalu Rock Arena w Poznaniu oraz na 19. KFPP w Opolu.
Emigracja i powrót
W 1982 roku Izabela wyjeżdża do Holandii, gdzie grała koncerty, ale z powodu odrzucenia wniosku o przedłużenie paszportu i bojkotu w mediach, zdecydowała się na emigrację. Mieszkała w USA i Wielkiej Brytanii. W 1983 roku zadebiutowała w serialu „Blisko, coraz bliżej”, a dwa lata później odbyła trasę koncertową po Stanach Zjednoczonych.
W 1987 roku osiedliła się w Berlinie Zachodnim, gdzie prowadziła restaurację. Po kilku latach wróciła do Polski. W 1990 roku wystąpiła na sopockim festiwalu ze swoim pierwszym anglojęzycznym albumem. Płyta została wydana w 1991 roku na rynek brytyjski, a następnie amerykański w 1992, lecz nie przyniosła większego sukcesu. Po 11 latach od blokady, w 1993 roku wydała album nagrany z Tadeuszem Nalepą „Pożegnalny cyrk”, na który również czekała długo.
Dalsza kariera
W 1994 roku Izabela wystąpiła z Budką Suflera na trasie z okazji 20-lecia zespołu. Dwa lata później, wzięła udział w koncercie z okazji jubileuszu 50-lecia Teatru Syrena oraz rozpoczęła współpracę z Adamem Abramkiem i Pawłem Sotem, kompozytorami zespołu Bajm. W 1996 roku wydała album „Chcę inaczej”, który odniósł umiarkowany sukces komercyjny, wprowadzając również takie hity jak „I stało się” oraz „Nareszcie czuję”.
Debiutowała na antenie TVP1 w roli Moniki Ross-Nawrot w serialu „Klan” w 1997 roku, a z trzy lata później przeprowadziła wywiad z Joan Collins do pisma „Halo”. W 1998 roku wystąpiła w duecie z Jerzym Jeszke z okazji 40-lecia Teatru Muzycznego w Gdyni i kontynuowała współprace z Budką Suflera oraz nad nowym albumem disco, który jednak nigdy się nie ukazał.
W 2002 tworzyła wraz z Moniką Natorą odzieżową kolekcję „MonaIza”. W 2003 roku opublikowano wywiad z nią w książce „Karuzela z madonnami”, a także wystąpiła podczas koncertu „40 na 40” na 40. KFPP w Opolu. Od 2007 do końca 2008 roku występowała na koncertach z własnym zespołem, a później wystąpiła z muzykami Mafii. W 2009 roku śpiewała z Budką Suflera na urodzinowych koncertach zespołu.
W 2010 roku była ambasadorką reklamową myPhone i zagrała Hanię w filmie „Fenomen”. W 2011 roku zaangażowała się w akcję charytatywną organizowaną przez fundację Anny Dymnej. W kolejnych miesiącach występowała solowo w Polsce, a 31 grudnia 2013 roku zagrała w noworocznym koncercie zorganizowanym przez TVP2. W 2014 roku można było ją zobaczyć w „My Fair Lady” i w koncertach Budki Suflera w ramach obchodów 40-lecia istnienia zespołu.
W latach 2015-2019 artystka koncertowała z Romualdem Lipko Band. 18 listopada 2016 roku wydała siódmy album „Na skos”, promując go teledyskiem do singla „Posłańcy wszystkich burz”. Po zmianie wizerunku otrzymała nominację do Gwiazdy Plejady za metamorfozę roku. Rok 2016 zakończyła występem w koncertach noworocznych. W sierpniu 2017 roku uczestniczyła w koncercie „#iLove… Największe przeboje o miłości”, a we wrześniu 2018 odebrała odznakę „za zasługi dla województwa warmińsko-mazurskiego” oraz wystąpiła w koncercie „Warszawa – stolica sylwestra 2018”. W 2019 roku pojawiła się w „Barwach szczęścia”, biorąc udział w KFPP w Opolu oraz koncertach „Love Forever” na sopockim festiwalu.
W roku 2020 Izabela obchodziła czterdziestolecie swojej kariery artystycznej. Oprócz pracy nad teledyskiem do piosenki „Dźwignij się, Grenado”, współpracowała z marką Bioliq. Odbywały się również różne wydarzenia, w tym premierowe odsłonięcie gwiazdy w opolskiej Alei Gwiazd oraz wydanie biograficznej książki „Trojanowska”, będącej wywiadem-rzeką z Leszkiem Gnoińskim.
W styczniu 2021 roku była trenerką w drugiej edycji programu TVP2 „The Voice Senior” oraz uczestniczyła w wakacyjnej trasie koncertowej. W 2023 roku zaśpiewała na jubileuszowym 60. KFPP w Opolu. W 2024 roku, po ośmioletniej przerwie, wydała nowe single „Niebo nad Warszawą” oraz „Znów będziemy tańczyć” oraz wystąpiła na festiwalu „Muzyka to coś, co nas łączy” na Top of the Top Sopot Festival.
Charakterystyka muzyczna i wizerunek
Izabela Trojanowska to artystka, która w swoich utworach poruszała ważne tematy feministyczne, tworząc muzykę w stylu rockowym oraz pop-rockowym. Muzyczny krytyk Leszek Gnoiński w rozmowie z Onet.pl wskazał na jej znaczenie dla sceny muzycznej, określając ją mianem „pierwszej wielkiej gwiazdy lat 80. wykraczającej daleko poza muzykę rockową”.
W latach osiemdziesiątych artystka stworzyła kontrowersyjny wizerunek femme fatale, który zyskał popularność dzięki krótkim fryzurom i postrzępionej grzywce. Dodatkowo, jej stroje inspirowane nową falą były szeroko komentowane w mediach, co niejednokrotnie wzbudzało kontrowersje. Leszek Gnoiński ponownie podkreślił w wywiadzie, że Trojanowska „nie tylko wykreowała nowy sposób śpiewania, ale również przyczyniła się do zmian kulturowych, modowych i obyczajowych”.
Artystka stała się symbolem dla polskiej społeczności LGBT, będąc ich nieformalną ikoną. W jej postać na scenie wcielał się drag queen Sellin Dé Mellon, co dodawało niezwykłego kolorytu dla jej wizerunku. Oprócz tego, Izabelę Trojanowską parodiowali Stefano Terrazzino oraz Jeremi Sikorski w rozrywkowym programie Polsatu „Twoja twarz brzmi znajomo”, co jeszcze bardziej umacnia jej status w kulturze popularnej.
Życie prywatne
Izabela Trojanowska, znana polska artystka, ma złożone życie osobiste. 27 września 1979 roku poślubiła matematyka i cybernetyka, Marka Trojanowskiego, z którym obecnie pozostaje w separacji. Para doczekała się córki, Roxany, która przyszła na świat w 1991 roku.
Artystka przez wiele lat mieszkała w różnych krajach, w tym w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Polsce oraz Holandii. Obecnie dzieli swój czas między Berlinem a Warszawą, gdzie kontynuuje swoją karierę oraz życie osobiste.
Oprócz kariery muzycznej, Trojanowska ma również pasje, które są jej bliskie. Uwielbia łowienie ryb i od 2007 roku z sukcesami bierze udział w Zawodach Wędkarskich Aktorów im. Mariana Łącza.
Jednak życie artystki nie zawsze było łatwe. Cierpiała na depresję oraz zmagała się z problemem alkoholowym, co miało wpływ na jej życie zarówno osobiste, jak i zawodowe.
Dyskografia
Dyskografia Izabeli Trojanowskiej to zbiór ważnych albumów, które świadczą o jej bogatej karierze muzycznej. W ciągu swojej działalności artystycznej wydała wiele płyt, które zdobyły popularność.
- Iza (1981),
- Układy (1982),
- Izabela Trojanowska (1991),
- Pożegnalny cyrk (1993; z Tadeuszem Nalepą),
- Chcę inaczej (1996),
- Życia zawsze mało (2011),
- Na skos (2016).
Filmografia
Izabela Trojanowska to postać, która zyskała znaczną popularność na polskiej scenie artystycznej, zarówno w filmie, jak i w teatrze. Jej dorobek filmowy i teatralny jest obszerny i różnorodny.
Filmografia Izabeli Trojanowskiej jest niezwykle bogata; obejmuje wiele ról, które zdobyły uznanie widzów. W 1979 roku zadebiutowała, grając Teresę Sikorzankę w filmie Strachy. Jej talent zaowocował także w takich produkcjach jak:
- 1980: Kariera Nikodema Dyzmy jako Kasia, córka Kunickiego (odc. 2 i 4),
- 1981: 07 zgłoś się jako Joanna Borewicz, była żona porucznika (odc. 12),
- 1982: Blisko, coraz bliżej jako Hildegarda Belsche, córka majora (odc. 7 i 9),
- 1982: A száztizenegyes jako Olga Komarowska i Vera Komarowska,
- 1983: Szkoda twoich łez jako Teresa Sikorzanka,
- 1991: God khoroshego rebyonka jako Mama Rozalindy,
- od 1997: Klan jako Monika Ross-Nawrot, córka Marii i Władysława Lubiczów,
- 2010: Fenomen jako garderobiana Hania,
- 2018: Juliusz jako gwiazda na pogrzebie ojca Juliusza.
Jej działalność teatralna również zasługuje na uwagę. Podczas występów w Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej w Gdyni, zagrała m.in.:
- 1976: Promises, promises jako Fran Kubelik,
- 1977: Zielony Gil jako Dona Clara i Dona Inez.
W Teatrze Telewizyjnym jej występy obejmowały:
- 1980: Wielki Dodek,
- 1980: Carmilla jako Carmilla,
- 1981: Kat czeka niecierpliwie jako Mayola.
Warto także wspomnieć o jej osiągnięciach muzycznych. W 1982 roku wykonała piosenkę „Jak Tobie płynie czas” z filmu Punkty za pochodzenie. W kolejnych latach zrealizowała wiele utworów, takich jak:
- 2001: „Ciągle śniłam” z Titanica,
- 2015: „Jestem Twoim grzechem” z Znam kogoś, kto cię szuka,
- 2018: „Wszystko czego dziś chcę” z Rojst.
Ostatnio, w 2021 roku, uczestniczyła w programie The Voice Senior, gdzie pełniła rolę jurorki oraz oceniała młodych artystów.
Przypisy
- Michał Kurdupski: Izabela Trojanowska o "politykach skaczących sobie do gardeł". Nie wierzy w zmiany [online], Plejada.pl, 16.02.2024 r.
- Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Izabela Trojanowska – „Wszystko czego dziś chcę” [online], festiwalopole.tvp.pl, 20.08.2023 r.
- Wakacyjna Trasa Dwójki 2021 – Mrągowo: program, artyści, transmisja [20.06.2021 r.] – Radio ZET, www.radiozet.pl.
- Wakacyjna Trasa Dwójki 2021 – MIASTA, DATY: gdzie, kiedy i kto wystąpi na koncertach? [BILETY] – Radio ZET, www.radiozet.pl.
- MariuszM. Majeran MariuszM., 58. KFPP: Pierwszy koncert tegorocznego festiwalu był pełen przebojów i gwiazd [online], Radio Opole, 03.09.2021 r.
- j d, Izabela Trojanowska i Witold Paszt w drugiej edycji „The Voice Senior”, [w:] Wirtualnemedia.pl [online], wirtualnemedia.pl, 18.08.2020 r.
- Michał Kurdupski: Festiwal w Opolu od 4 do 7 września w TVP1, TVP Polonia i TVP Kultura. „Święto polskiej piosenki”. [w:] Wirtualnemedia.pl [on-line]. 25.08.2020 r.
- Magda Mielke: Wszystko, czego dziś chce Izabela Trojanowska. rozrywka.trojmiasto.pl, 03.10.2020 r.
- IKONA polskiej sceny po raz pierwszy o swoim życiu. „Trojanowska” Leszka Gnoińskiego, [w:] Polskie Radio [online], polskieradio.pl, 25.09.2020 r.
- Stefano Terrazzino wspomina „Twoja Twarz Brzmi Znajomo”. polsat.pl, 10.05.2020 r.
- Gnoiński 2020 r., s. 384-385.
- Dominika Czerniszewska: Izabela Trojanowska śpiewała przed Karolem Wojtyłą. Miała być zakonnicą. kobieta.wp.pl, 27.03.2019 r.
- Jeremi Sikorski i „Pieśń o cegle” na miarę jego marzeń. polsat.pl, 12.10.2019 r.
- Małgorzata Wojcieszyńska: Izabela Trojanowska: „Byłam buntowniczką”. polonia.sk, 30.01.2015 r.
- Tomasz Raczek: „Kultowe rozmowy: Izabela Trojanowska” [w:] Kultowe Rozmowy [on-line]. YouTube, 21.01.2015 r.
- Izabela Trojanowska została... Miss Borewicz. [w:] Świat Seriali [on-line]. swiatseriali.interia.pl, 03.07.2013 r.
- Gnoiński 2020 r., s. 15.
- Michał Kurdupski: Roksana Węgiel, Michał Szpak, Maryla Rodowicz i Kombii wśród gwiazd 56. KFPP. „Wspaniałe święto polskiej piosenki”. [w:] Wirtualnemedia.pl [on-line]. 29.05.2019 r.
- Izabela Trojanowska – „Życia zawsze mało” – Muzyka, [w:] Onet.pl [online], muzyka.onet.pl, zarchiwizowane 31.07.2018 r.
- Sylwia Gawłowska: Festiwalowe podium. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu 1963–2017 we wspomnieniach artystów. 2018 r., s. 40–42.
- Katarzyna Ziemnicka: Izabela Trojanowska: jest czadowo!. [w:] Tele Tydzień [on-line]. muzyka.interia.pl, 21.11.2016 r.
- Gnoiński 2020 r., s. 366.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Monika Bronicka | Hanna Kochańska | Anna Wiśniewska-Schoppa | Mirosław Siedler | Iwona Biernacka | Mieczysław Wieliczko (fotograf) | Angelika Kujawiak | Mariusz Kotowski | Hanna Wróblewska | Michał Bagiński | Got Barss (producent muzyczny) | Wojciech Łozowski | Iwona Pavlović | Sylwia Zientek | Lech Majewski (grafik) | Andrzej Zawada | Marcin Ciurapiński | Piotr Wiwczarek | Piotr Wyrzykowski (fotograf) | Józef BurniewiczOceń: Izabela Trojanowska