Juliusz Machulski

---

Życiorys

Juliusz Machulski, znany polski reżyser, rozpoczął swoją edukację w VII Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego w Warszawie, które ukończył w 1973 roku. Po roku studiowania na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1974–1978 zgłębiał tajniki reżyserii filmowej na PWSFTviT w Łodzi, gdzie uzyskał dyplom w 1980 roku. W trakcie swoich studiów zagrał w filmie Krzysztofa Kieślowskiego zatytułowanym Personel (1975) oraz nakręcił własną etiudę kryminalną Gorączka mleka.

Debiut reżyserski Machulskiego przypadł na jego film telewizyjny Bezpośrednie połączenie, stworzony w ramach cyklu Sytuacje rodzinne. Jego pierwszym sukcesem kinowym okazał się film Vabank (1981), który zdobył uznanie oraz przyniósł mu wiele nagród, w tym Złotą Laseczkę Chaplina na festiwalu filmów komediowych w Vevey. Kolejnym przełomowym dziełem była komedia fantastycznonaukowa Seksmisja (1983), w której mężczyźni zostali poddani hibernacji (Olgierd Łukaszewicz, Jerzy Stuhr) i budzą się w rzeczywistości, w której mężczyźni nie istnieją.

W latach 80. Machulski stworzył Vabank II, czyli ripostę (1984) oraz komedię baśniową Kingsajz (1987). Następnie zrealizował pastisz kina gangsterkiego Deja vu (1990), opowiadający o amerykańskim zabójcy (Jerzy Stuhr), który w latach 20. XX wieku wyjeżdża do Odessy, aby wykonać zlecenie mafii. W Deja vu reżyser z powodzeniem sparodiował stylistykę radzieckiego kina, znaną z działań Siergieja Eisensteina.

Po 1989 roku, Juliusz Machulski skupił się na komediach sensacyjnych, realizując takie filmy jak V.I.P. (1991) o kompozytorze uwikłanym w przemytniczą intrygę, czy Girl Guide (1995), w którym anglista (Paweł Kukiz) zostaje wciągnięty w sensacyjno-kryminalną przygodę. W serii filmów Kiler (1997) i Kiler-ów 2-óch (1999), Machulski śledzi losy taksówkarza (Cezary Pazura), który zostaje fałszywie wzięty za płatnego mordercę. Jego ambicje sięgające głębszych tematów zrealizował w filmie historycznym Szwadron (1992), który niestety spotkał się z chłodnym przyjęciem ze strony widowni.

Film Pieniądze to nie wszystko (2001) oraz Superprodukcja (2002) o krytyku filmowym (Rafał Królikowski) przymuszeniu do realizacji filmu promującego gangsterową żonę, były kolejnymi jego osiągnięciami. Powrócił jednak do konwencji kryminalnej z filmem Vinci (2004), który opowiada o bandzie włamywaczy planujących kradzież słynnego dzieła sztuki, Damy z łasiczką autorstwa Leonardo da Vinci z Muzeum Czartoryskich w Krakowie.

Dalsze projekty reżysera obejmowały takie filmy jak Ile waży koń trojański? (2008), parodia Kołysanka (2010) oraz AmbaSSada (2013), który zajmuje się hipotetycznym zamachem na Hitlera. Jego ostatnie dzieło to Volta (2017). W 2012 roku Machulski opublikował zbiór felietonów pt. „Hitman”, w którym dzieli się swoimi osobistymi historiami. W maju 2023 zadebiutował powieścią „Wisząca Małpa”.

Na stałe w polskiej kulturze filmu zapisała się data 10 grudnia 1998 roku, kiedy to odsłonięto jego gwiazdę w Alei Gwiazd na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi. W 2005 roku otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2014 roku Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. W 2015 roku został uhonorowany Medalem Uznania Fundacji Kościuszkowskiej w USA, a w 2022 roku został uhonorowany tytułem honorowego obywatela Lublina.

Od 1997 roku Machulski jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej, a w październiku 2011 roku zasiadł w Radzie Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Życie prywatne

Juliusz Machulski jest osobą, która urodziła się w artystycznej rodzinie, będąc synem znanych aktorów, Haliny oraz Jana Machulskich.

W przeszłości brał ślub z dwoma uznanymi aktorkami: Bożeną Stryjkówną oraz Lizą Machulską. Jego życie osobiste wzbogaciło się również po poślubieniu kostiumolożki Ewy Machulskiej, co podkreśla jego bliskie związki z działalnością artystyczną.

Reżyseria

Juliusz Machulski to renomowany reżyser filmowy i teatralny, który zdobył uznanie za swoje oryginalne i wciągające produkcje. Jego dorobek filmowy jest bogaty i zróżnicowany, prezentując zarówno filmy fabularne, jak i telewizyjne.

Filmy

• Bezpośrednie połączenie (1979) (film telewizyjny),
• Vabank (1981),
• Seksmisja (1983) – nagrody: Gdańsk, Madryt (za scenariusz), Wyspy Dziewicze USA,
• Vabank II, czyli riposta (1984),
• Kingsajz (1987) – nagrody: Gdynia, Avoriaz – Francja,
• Deja vu (1990),
• V.I.P. (1991),
• Szwadron (1992),
• Girl Guide (1995) – Grand Prix Gdynia 1995,
• Matki, żony i kochanki (1995) (serial TV),
• Matki, żony i kochanki (1997) (serial TV – sezon 2),
• Kiler (1997),
• Kiler-ów 2-óch (1999),
• Pieniądze to nie wszystko (2001),
• Superprodukcja (2003),
• Vinci (2004) – Gdynia, Nagroda za scenariusz,
• Solidarność, Solidarność… (2005) (nowelowy film telewizyjny, reżyseria noweli „Sushi”),
• Ile waży koń trojański? (2008),
• Kołysanka (2010) – Odessa, Nagroda za reżyserię,
• AmbaSSada (2013),
• Volta (2017) – Tiburon, California 2017 (nagroda za scenariusz),
• Mały zgon (2020) (serial TV).

Teatr Telewizji

• Jury (1995) (także autor sztuki),
• Komedia amerykańska (1996) (autor – Adolf Nowaczyński),
• Od czasu do czasu (1999) (autor – Alan Ayckbourn),
• 19. Południk (2003) (także autor sztuki),
• Przerwanie działań wojennych (2009) (także autor sztuki),
• Next-ex (2012) (także autor sztuki),
• Brancz (2014) (także autor sztuki),
• Matka brata mojego syna (2013) (także autor sztuki),
• Rybka canero (2015) (także autor sztuki).

Twórczość Machulskiego wyróżnia się nie tylko w filmach, ale także w produkcjach telewizyjnych, gdzie jego pomysły i styl reżyserski wciąż inspirują kolejne pokolenia artystów.

Produkcja

Twórczość Juliusza Machulskiego obejmuje szereg znaczących produkcji filmowych i telewizyjnych, które zdobyły uznanie zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Oto lista jego najważniejszych dzieł:

• Kuchnia polska (1991) (serial TV),
• Kroll (1991),
• V.I.P. (1991),
• Kuchnia polska (1991),
• Psy (1992),
• 1968. Szczęśliwego Nowego Roku (1992),
• Szwadron (1992),
• Dzieci i ryby (1997),
• Historie miłosne (1997),
• Kiler (1997),
• Bracia Witmanowie (1997),
• Dług (1999),
• Kiler-ów 2-óch (1999),
• Tydzień z życia mężczyzny (1999),
• Cisza (2001),
• Pieniądze to nie wszystko (2001),
• Dzień świra (2002),
• Superprodukcja (2003),
• Pogoda na jutro (2003),
• Mój Nikifor (2004),
• Vinci (2004),
• Czwarta władza (2004),
• Kochankowie Roku Tygrysa (2005),
• Plac Zbawiciela (2006),
• Palimpsest (2006),
• Czeka na nas świat (2006),
• Korowód (2007),
• Hania (2007),
• Wszystko będzie dobrze (2007),
• Ile waży koń trojański? (2008),
• Ostatnia akcja (2009),
• Kołysanka (2010),
• Projekt dziecko, czyli ojciec potrzebny od zaraz (2010),
• Zwerbowana miłość (2010),
• Uwikłanie (2011),
• W ciemności (2011),
• AmbaSSada (2013),
• Bilet na Księżyc (2013),
• Bikini Blue (2017),
• Volta (2017),
• Mały zgon (2020) (serial TV).

Każdy z tych tytułów stanowi istotny krok w karierze reżysera, przynosząc mu zarówno narodowe, jak i międzynarodowe uznanie.

Obsada

Obsada filmów Juliusza Machulskiego obejmuje wiele znaczących ról, które zapisały się w polskim kinie. Wśród nich znajdują się:

• 1974: „Najważniejszy dzień życia” – inżynier Urban Budny w młodości (odc. 7),
• 1975: „Personel” – Romek Januchta,
• 1977: „Indeks” – uczeń Monety,
• 1979: „Lekcja martwego języka” – Moszko, strażnik jeńców,
• 1980: „Królowa Bona” – dworzanin księżnej Anny Mazowieckiej (odc. 3),
• 1980: „W biały dzień” – kinooperator,
• 1980: „Constans” – kolega Witolda z pracy,
• 1981: „Vabank” – policjant na posterunku: po aresztowaniu Szpulskiego oraz przy pobieraniu odcisków palców,
• 1983: „Seksmisja” – fotoreporter na konferencji przed hibernacją,
• 1987: „Zabij mnie glino” – doktor Chrzanowski,
• 1987: „Kingsajz” – pasażer w przedziale restauracyjnym pociągu,
• 1995: „Matki, żony i kochanki” – reżyser Julek,
• 1999: „Kiler-ów 2-óch” – mężczyzna na Okęciu czekający na Barry’ego Sonnenfelda,
• 2002: „Superprodukcja”,
• 2009: „Rewizyta” – kolega Witolda z pracy (w zdjęciach z filmu „Constans”).

Nagrody

Juliusz Machulski, znany polski reżyser i scenarzysta, jest laureatem wielu prestiżowych nagród filmowych, które potwierdzają jego talent i wpływ na polskie kino. Oto kluczowe osiągnięcia w jego karierze filmowej:

• 1981 – „Brązowe Lwy Gdańskie” za najlepszy debiut reżyserski za film Vabank na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych (FPFF),
• 1984 – Nagroda Główna „Srebrne Lwy Gdańskie” za film Seksmisja na FPFF,
• 1984 – „Złoty Talar” za Seksmisję,
• 1985 – „Złota Kaczka” za Seksmisję,
• 1995 – Grand Prix „Złote Lwy” za film Girl Guide na FPFF,
• 1998 – „Złota Kaczka” za film Kilera,
• 1999 – „Złote Lwy” dla producenta najlepszego filmu Dług na FPFF,
• 1999 – „Złoty Granat” za Kiler-ów 2-óch na Festiwalu Filmów Komediowych w Lubomierzu,
• 2002 – „Złote Lwy” dla producenta najlepszego filmu za Dzień świra na FPFF,
• 2003 – „Złoty Granat” za Superprodukcję na Festiwalu Filmów Komediowych w Lubomierzu,
• 2004 – Nagroda za scenariusz Vinci na FPFF,
• 2006 – „Złote Lwy” dla producenta najlepszego filmu Plac Zbawiciela.

---

Oceń: Juliusz Machulski

---