Targ Rybny, znany w języku niemieckim jako Fisch-Markt, to zabytkowy plac usytuowany w północnej części Olsztyna. W latach 1947–1990 miejsce to nosiło nazwisko gen. Karola Świerczewskiego. Jego lokalizacja w obrębie Starego Miasta sprawia, że jest to historyczny punkt, który przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Targ Rybny stanowi ważny element kulturowy, a jego architektura oraz atmosfera sprzyjają odkrywaniu bogatej historii regionu. To miejsce, w którym można poczuć ducha przeszłości oraz zobaczyć, jak miasto Olsztyn ewoluowało na przestrzeni lat.
Dane Targu
Targ Rybny charakteryzuje się prostokątnym układem, jednak w okresie od lat 50. do 90. XX wieku, betonowy plac gen. Świerczewskiego miał formę kwadratową. Ta zmiana była spowodowana zburzeniem kamienic, które znajdowały się pomiędzy placem a ul. Staromiejską. Odbudowa budynków po wschodniej stronie placu, przylegających do ul. Staromiejskiej, miała miejsce w pierwszej połowie lat 90., natomiast kamienice po stronie zachodniej zyskały swoje obecne formy w latach 2001-2003.
Do 1945 roku, obecna ulica Targ Rybny, nie powinna być mylona z placem o tej samej nazwie, była znana jako „Poprzeczna” (niem. Ober-Quer-Straße). Nazwa ta odnosiła się do umiejscowienia, poprzecznego względem głównej osi miasta, tj. Ober-Straße, obecnie znanej jako ul. Staromiejska. Ulica Targ Rybny rozciąga się po południowej stronie placu, stanowiąc przedłużenie ul. Lelewela.
Po zachodniej stronie placu znajduje się ulica Gazety Olsztyńskiej, która według historycznych zapisów, była południowym odcinkiem ulicy Garncarskiej (Topfer-Straße) aż do 1945 roku. Ta ulica łączy Targ Rybny z Rynkiem Starego Miasta, a przez niemal 55 lat po II wojnie światowej nie nosiła żadnej nazwy. Dawna Garncarska kontynuowała swój bieg aż w kierunku Bramy Młyńskiej.
Północną granicę placu tworzyła ulica „Młyńska” (Mühlen-Straße), która po wojnie przez krótki czas funkcjonowała jako „Młynarska”. Ulica ta łączyła Wysoką Bramę z terenami przed dawną Bramą Młyńską. Po wyburzeniu zniszczonych budynków w latach 50. ubiegłego wieku, przestała istnieć jako osobna ulica.
W północnej części Targu Rybnego, na miejscu dawnej ul. Młyńskiej, znajduje się odbudowany w 1989 roku Dom „Gazety Olsztyńskiej”, który przed zniszczeniem przez Niemców w 1939 roku miał adres „Młyńska 2”.
Historia Targu
Targ Rybny w Olsztynie ma bogatą historię, która sięga czasów, gdy miasto się rozwijało. Powstał w 1378 roku, w wyniku rozszerzenia granic Olsztyna o północną dzielnicę. To wydarzenie uczyniło go drugim, obok Rynku Starego Miasta, najważniejszym miejscem handlowym w mieście. Targ początkowo nosił nazwę Targ Świński, a nazwa Targ Rybny pojawiała się już na planach miejskich w XIX wieku.
Po zakończeniu II wojny światowej, wiele budynków znajdujących się przy placu zostało zniszczonych i nie nadawało się do odbudowy. W związku z tym, plac przekształcono i nadano mu imię gen. Karola Świerczewskiego „Waltera”, a lokalna społeczność nadała mu potoczną nazwę Karolek.
W latach 60. XX wieku dokonano znacznych przekształceń w przestrzeni placu. Wówczas zabetonowano plac, a jego otoczenie wzbogacono o nowe latarnie i ławki, co zmieniło jego dotychczasowy charakter.
Wraz z rozpoczęciem lat 90. XX wieku, zdecydowano o przywróceniu pierwotnej nazwy placu na Targ Rybny. Ponownie podjęto działania, aby odbudować kamienice w stylu nawiązującym do ich przedwojennego wyglądu, co poprzedzono dokładnymi badaniami archeologicznymi.
Odbudowa budynków miała miejsce w pierwszych latach XXI wieku, a zakończenie prac miało miejsce pod koniec 2002 roku. Nowe budynki na wschodniej pierzei od ulicy Staromiejskiej oraz w południowo-zachodniej części targu przyczyniły się do rewitalizacji tego miejsca.
Aby wzmocnić charakter Targu Rybnego, wykorzystano kostki brukowe do stworzenia wzorów ryb, co dodało unikalnego klimatu temu historycznemu placowi. W ramach modernizacji, nowe ławki i lampy wzbogaciły jego aranżację.
W 2003 roku zakończono również remont Bramy Górnej, znanej także jako Wysoka Bramy, a także odbudowano fragmenty byłego muru otaczającego Stare Miasto, które leży na północnej części Targu Rybnego. W ten sposób miejsce nabrało nie tylko nowego blasku, ale również odnowionej tożsamości.
Zabytki i pomniki
W okolicy Targu Rybnego można dostrzec ciekawą architekturę, która w większości składa się z nowoczesnych kamienic, stylizowanych na zabudowę sprzed II wojny światowej. Ten obszar jest nie tylko estetyczny, ale również bogaty w historyczne i kulturowe atrakcje.
Jednym z kluczowych obiektów jest Dom „Gazety Olsztyńskiej”, który jest oddziałem Muzeum Warmii i Mazur. To właśnie tutaj można zanurzyć się w historię regionu i odkrywać jego dziedzictwo.
Na Targu Rybnym stoi także Pomnik św. Jakuba, który jest patronem Olsztyna. Od 18 lipca 2004 roku, pomnik ten znajduje się na cokole we wnęce przy Muzeum – Domu „Gazety Olsztyńskiej”, umiejscowiony w zachodniej części placu. Pomnik ten jest symbolem miasta i towarzyszy licznych wydarzeniom lokalnym.
Obszar Targu Rybnego ze swoimi historycznymi budowlami oraz pomnikami, takimi jak ten poświęcony św. Jakubowi, tworzy wyjątkową atmosferę, która przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Szlaki turystyczne
Wzdłuż północnej części Targu Rybnego znajdują się interesujące szlaki turystyczne, które zapraszają do odkrywania unikalnych walorów Olsztyna. Wśród nich można wyróżnić:
Obydwa szlaki oferują malownicze trasy, które prowadzą przez wspaniałe tereny, umożliwiając turystom podziwianie przyrody oraz poznawanie historii regionu.
Transport
Obszar Targu Rybnego jest całkowicie zamknięty dla pojazdów. Wyjątek stanowią jedynie ulica biegnąca na południe od Targu Rybnego oraz droga, która łączy Targ Rybny z ulicą Zamkową i Rynkiem Starego Miasta, które są przeznaczone wyłącznie dla służb miejskich oraz mieszkańców okolicznych budynków.
Przypisy
- Stanisław Achremczyk: Olsztyn. Dzieje miasta. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 180. 2004 r. ISBN 83-7384-065-6.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Wincentego Pstrowskiego w Olsztynie | Ulica Armii Krajowej w Olsztynie | Ulica Bałtycka w Olsztynie | Ulica Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 w Olsztynie | Aleja Obrońców Tobruku w Olsztynie | Plac Jedności Słowiańskiej w Olsztynie | Plac Jana Pawła II w Olsztynie | Aleja Władysława Sikorskiego w Olsztynie | Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego w Olsztynie | Aleja Niepodległości w Olsztynie | Ulica Synów Pułku w Olsztynie | Ulica Ignacego Krasickiego w Olsztynie | Aleja Warszawska w Olsztynie | Ulica Tomasza Wilczyńskiego w Olsztynie | Ulica Maurycego Mochnackiego w Olsztynie | Ulica Stefana Wyszyńskiego w Olsztynie | Ulica Juliana Tuwima w Olsztynie | Ulica Dworcowa w Olsztynie | Ulica 1 Maja w Olsztynie | Rynek Starego Miasta w OlsztynieOceń: Targ Rybny (Olsztyn)