Janusz Dobieszewski to wybitny polski filozof, który ma swoje korzenie w Olsztynie, gdzie przyszedł na świat 21 lutego 1955 roku. Jego działalność akademicka i intelektualna jest ściśle związana z Uniwersytetem Warszawskim, na którym pełnił ważne funkcje.
Dobieszewski nie tylko angażuje się w badania filozoficzne, ale także przekłada znaczące dzieła, co czyni go istotną postacią w polskim środowisku akademickim.
Życiorys
Janusz Dobieszewski jest osobą wybitną w dziedzinie filozofii, z pasją badając historię tego kierunku oraz zagadnienia związane z filozofią społeczną i religijną.
Jego specjalizacja obejmuje filozofię rosyjską, gdzie swoje umiejętności i wiedzę rozwijał przez wiele lat badań. Praca magisterska, którą napisał w 1978 roku, dotyczyła filozofii narodników, natomiast w 1989 roku obronił doktorat, w którym poruszył temat sporu między słowianofilami a okcydentalistami w kontekście ich klasycznych postaci z XIX wieku. Habilitacja, uzyskana w 2003 roku, została poświęcona filozofii Włodzimierza Sołowjowa.
Jako uczeń Marka Siemka i Andrzeja Walickiego, zdobył nie tylko wiedzę, ale również inspiracje, które kształtowały jego późniejszą karierę naukową. W 2016 roku uzyskał tytuł profesora, co stanowi potwierdzenie jego wybitnych osiągnięć w nauce.
Twórczość
Publikacje książkowe własne
- „Włodzimierz Sołowjow. Studium osobowości filozoficznej”, Warszawa 2002,
- „Absolut i historia. W kręgu myśli rosyjskiej”, Kraków 2012,
- „Syntezy i niuanse. Studia i szkice z filozofii rosyjskiej”, Kraków 2019,
- „Inność jako wartość. Studia i szkice z filozofii kultury i okolic”, Kraków 2020,
- „Filozofia religii. Wykład”, Warszawa 2022.
Publikacje książkowe (jako redaktor naukowy)
- „Marksizm XX wieku. Antologia tekstów”, t. 1-3 (red. wspólnie z M. Siemkiem), Warszawa 1990,
- „Historia filozofii. Wybór tekstów”, Warszawa 1995,
- „Wokół słowianofilstwa. Almanach myśli rosyjskiej”, Warszawa 1998,
- „Wokół Tołstoja i Dostojewskiego. Almanach myśli rosyjskiej”, Warszawa 2000,
- „Wokół Leontjewa i Bierdiajew. Almanach myśli rosyjskiej”, Warszawa 2001,
- „Wokół Szestowa i Fiodorowa. Almanach myśli rosyjskiej”, Warszawa 2007,
- „Wokół Andrzeja Walickiego. Almanach myśli rosyjskiej” (red. z J. Skoczyńskim i M. Bohunem), Warszawa 2009,
- „Idee w Rosji. Leksykon rosyjsko-polsko-angielski”, t. 8, 9, Łódź 2014, 2015,
- „Wokół Fiodora Dostojewskiego. Almanach myśli rosyjskiej”, Warszawa 2017,
- „Epistemologia doświadczenia religijnego w XX-wiecznej filozofii rosyjskiej i żydowskiej” (red. z S. Krajewskim i Z. Machem), Kraków 2018,
- „Poznanije i rieligija. Epistiemołogija rieligioznogo opyta w russkoj i jewriejskoj fiłosofskoj mysli XX wieka” (red. z S. Krajewskim i Z. Machem), Warszawa 2018.
Ważniejsze artykuły
- „Warianty rewolucyjnego narodnictwa”, „Człowiek i Światopogląd”, № 8-9, 1979,
- „Filozofia społeczna Piotra Czaadajewa”, „Studia Filozoficzne”, № 7, 1986,
- „O pocieszeniu, jakie niesie „Horror metaphysicus” Leszka Kołakowskiego”, „Sztuka i Filozofia”, № 14, 1997,
- „Filozoficzność emigracji”, w: „Studia Rossica, VII, W kraju i na obczyźnie. Literatura rosyjska XX wieku”, red. W. Skrunda, Warszawa 1999,
- „Michaiła Bachtina filozofia karnawału”, „Musica Antiqua Europae Orientalis XIII. Acta Slavica. Słowiańszczyzna wobec sacrum w kulturze świata wschodniego i zachodniego”, red. A. Bezwiński, Bydgoszcz, 2003,
- „Próba filozofii dziejów Rosji”, w: Europa a Rosja. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, red. J. Gancewski i J. Sobczak, Elbląg, 2005,
- „Sofiologia w perspektywie filozoficznej”, „Studia Bobolanum”, № 1 (9), 2005,
- „Przesądy, uprzedzenia, stereotypy – kilka refleksji o pojęciach”, w: Katalog wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan, red. A. de Lazari, Warszawa 2006,
- „Tendencja neoplatońska w filozofii rosyjskiej”, w: Granice Europy, granice filozofii, red. W. Rydzewski, L. Augustyn, Kraków 2007,
- „Rosyjskie warunki możliwości metafizyki”, w: Rosyjska metafizyka religijna, red. T. Obolevitch, W. Kowalski, Biblos, Tarnów 2009,
- „Okno ku wieczności – symbolika ikony”, w: Symbol w kulturze rosyjskiej, red. Krzysztof Duda, Teresa Obolevitch, Kraków 2010,
- „Marka Siemka filozofowanie wokół marksizmu”, „Przegląd Filozoficzny”, № 1 (89); 2014,
- „Bakunina ćwiczenie z dialektyki Hegla”, „Studia Philosophica Wratislaviensia”, vol. IX, fasc. 3, 2014,
- „Buber, Bachtin i rosyjskie okolice”, „Przegląd Filozoficzny”, № 4 (96), 2015,
- „Nie-modna moda. Filozofia rosyjska w Polsce w ostatnim półwieczu”, w: Nauka w Polsce i Rosji – miejsca wspólne, miejsca różne (obszar humanistyki), red. M. Dąbrowska i P. Głuszkowski, Warszawa 2016,
- „Fenomenologia po neoplatońsku”, w: Między metafizyką a fenomenologią. W stronę Jacka Migasińskiego, red. M. Poręba, B. Działoszyński, Warszawa 2018,
- „Moc poznawcza mistycyzmu”, w: Wyrażanie Niewyrażalnego. Mistycyzm w sztuce: literaturze, malarstwie, muzyce… W 100-lecie śmierci Léona Bloy, red. A. Karapuda, A. Włoczewska, Warszawa 2018,
- „Uwagi o antropologii jurodztwa”, „Teologia Polityczna Co Tydzień” 2019, № 25 (169),
- „Różnorodność panteizmu”, „Edukacja Filozoficzna”, N. 68, 2019,
- „Włodzimierz Sołowjow jako sprawca filozofii rosyjskiej”, „Karto-Teka Gdańska”, nr 1(6), 2020,
- „Profesor Andrzej Walicki (1930-2020)”, „Slavia Orientalis”, № 4, t. LXIX, 2020,
- „Filozofia starożytna i kwestia “horror philosophicus”, „Edukacja Filozoficzna”, № 72, 2021,
- „Dostojewski na kwarantannę? Czy do usunięcia?”, „Twórczość” 2022, № 10.
w języku angielskim
- „Petr Chaadaev and the Rise of Modern Russian Philosophy”, “Studies in East European Thought”, № 54, 2002,
- „Neoplatonic tendencies in Russian philosophy”, „Studies in East European Thought”, N. 62 (1), 2010,
- „On the Consolation Offered by Leszek Kołakowski’s Metaphysical Horror”, w: Leszek Kołakowski in Memoriam, ed. Jacek Migasiński, Frankfurt am Main 2012,
- „Nikolai Fyodorov – the Extravagance of Resurrection”, „Kronos. Philosophical Journal”, vol. 1, 2012,
- „Post-Secularism: A Preliminary Outline of the Issue with a Certain Ancient Russian Context”, w: Beyond Modernity: Russian Religious Philosophy and Post-Secularism, ed. by A. Mrówczyński-Van Allen, T. Obolevitch, P. Rojek, Eugene, Oregon 2016,
- „Master – Slave”, “Dialogue and Universalism”, № 2, 2016,
- „Pushkin Through the Eyes of Vladimir Solovyov”, “Kronos. Philosophical Journal”, № 5, 2016,
- „Peter Chaadaev: The Founding Myth of Russian Philosophy”, in: Peter Chaadaev: Between the Love of Fatherland and the Love of Truth, ed. by A. Mrowczynski-Van Allen, T. Obolevitch, P. Rojek, Eugene 2018,
- „The revolutionary nature of the Russian Revolution”, „The Interlocutor. Journal of the Warsaw School of the History of Ideas”, vol. 2, 2019.
Ważniejsze tłumaczenia
- „W. Bibler, Myślenie jako dialog”, Warszawa 1982,
- „W. Sołowjow, Wykłady o Bogoczłowieczeństwie”, Warszawa 2011.
Wybór artykułów
- https://uw.academia.edu/JanuszDobieszewski,
- https://web.archive.org/web/20141030001704/http://www.filozofiarosyjska.uz.zgora.pl/index.php/filozofia-rosyjska/teksty.
Przypisy
- Prof. dr hab. Janusz Dobieszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 21.06.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Marek Minakowski | Arkadiusz Stępień | Tomasz Sławiński | Maciej Kaliski | Stanisław Koter (chemik) | Łukasz David | Jarosław Burczyk | Krzysztof Podemski | Beata Tarnowska | Jarosław Dobkowski | Mariusz Rutkowski (filolog) | Andrzej Lorenz | Franz Hipler | Leo Schrade | Stanisław Piechocki | Zenona Rondomańska | Arthur Motzki | Jan Chłosta | Lech Witkowski | Marta BucholcOceń: Janusz Dobieszewski